Zinloos vliegen van A naar A.

Er zijn vliegtuigmaatschappijen die panoramische vluchten aanbieden zonder bestemming. Je kan bij hen dus voor de lol een rondje draaien boven bijvoorbeeld je eigen continent om onverrichterzake op je uitgangspunt terug te keren. Wat een zieke wereld is dit, waarin je doelloos van A naar A mag vliegen, als je maar betaalt. De vervuilende omweg tussen vertrek- en aankomsthal dient geen enkel ander doel dan de reiziger een goed gevoel te geven. Dat moet een gewetenloos wezen zijn zonder enig milieubesef. Anders begrijp ik niet hoe deze ervaring je kan bevredigen.

Er was een tijd dat we hieraan genoeg hadden.

Je moet vooralsnog in Brunei, Japan, Taiwan of Australië zijn om zo’n vlucht te kunnen boeken. Maak je over Europese overheden overigens geen illusies. Ook in deze contreien zou menig regering zich graag bereid tonen het milieu te offeren om de paradepaardjes van hun nationale trots uit het slop te helpen. De financiële steun die zij aan deze vervuilende industrie geven zegt wat dat aangaat genoeg. Er kleven aan deze steun een paar voorwaarden over noodzakelijke vergroening maar die zijn erg op de toekomst gericht. Ik denk dat je binnenkort ook op Schiphol kunt bewijzen hoe naïef en onverschillig je bent.

De luchtvaartmaatschappijen in Australië en Azië doen er alles aan om het de passagier naar de zin te maken. Passagiers van de Boeing 787 Dreamliner van Qantas krijgen onder andere een lunch, een goodiebag en een show van een bekende Australiër. De Taiwanese luchtvaartmaatschappij Starlux biedt ook een hotelovernachting aan bij de vlucht, en vertier bij het boarden. EVA Air, een andere Taiwanese maatschappij, organiseerde een Hello Kitty-vlucht.

De verantwoording is flinterdun. Ten tijde van de corona-epidemie verzon men een psychologisch argument: deze vluchten zouden een uitkomst zijn voor reizigers die normaal gesproken vaak vlogen en dat nu misten. Verder schermde men natuurlijk met werkgelegenheid: de vluchten zorgden voor arbeid voor het boordpersoneel. Na de pandemie hield men er nooit meer mee op.

De luchtvaart is een belangrijke bron van luchtvervuiling. Omwonenden van luchthavens hebben niet alleen geluidsoverlast, maar lopen ook gezondheidsrisico’s door het ultrafijnstof dat door vliegtuigen wordt uitgestoten. Metingen laten zien dat zelfs op vele kilometers afstand van de luchthaven gevaarlijk hoge concentraties ultrafijnstof worden gevonden.

Ultrafijnstof is een serieus probleem voor de volksgezondheid, omdat deze hele kleine deeltjes via de longen makkelijk tot diep in het lichaam kunnen doordringen. Op de korte termijn merk je daar niets van, maar langdurige blootstelling aan hoge concentraties leidt uiteindelijk tot vroegtijdige sterfte.

Het staat vast dat iedere toename van ultrafijnstof negatief uitpakt voor de gezondheid. De paniek zou toeslaan wanneer er water uit de kraan kwam dat ziek maakt, maar dat veel mensen dagelijks ongezonde lucht inademen, wordt vreemd genoeg zomaar geaccepteerd. Ondanks de verontrustende meetresultaten, werden in Nederland geen maatregelen genomen om de vervuiling terug te dringen.

Overheden moeten onze gezondheid beschermen. Dat kan onder andere door over te stappen op zwavelvrije kerosine, door accijns op kerosine te heffen en door werk te maken van een netwerk van hogesnelheidstreinen, zodat er op prijs en reistijd geconcurreerd kan worden met het vliegtuig.

In Engeland werd voor het eerst door klimaatactivisten in de rechtszaal met succes een beroep gedaan op het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015. Volgens het Britse Hof van Beroep mag de aanleg van een derde start- en landingsbaan voor de Londense luchthaven Heathrow niet doorgaan omdat die in strijd is met de doelen van ‘Parijs’. Dat oordeel kan grote consequenties hebben, ook buiten het Verenigd Koninkrijk. Deze uitspraak laat zien dat het Parijs-akkoord niet zomaar een intentieverklaring is. Overheden zullen moeten uitleggen hoe hun beleid aansluit bij Parijs.

Mede in het licht van deze uitspraak verwacht ik niet dat de Nederlandse regering zal toestaan dat vanaf Schiphol panoramische vluchten mogen worden gemaakt zonder bestemming. Er zou gewoon teveel verzet volgen op zo’n goedkeuring. Niet dat de economische groeidenkers er niet gek genoeg voor zijn natuurlijk.

En oh ja, rondjes worden er natuurlijk nu al gevlogen boven en in de buurt van redelijk grote vliegvelden, waar dan ook in de wereld. Dat gebeurt niet recreatief maar uit ruimtegebrek. Zeker op plekken waar het luchtverkeer enorm intens is, en piloten op hun beurt moet wachten om te kunnen landen, worden deze zogenaamde ‘wachtgebieden’ druk bezocht. Ik zeg het je, de wereld draait dol, en velen kopen ongegeneerd een ticket om mee te mogen cirkelen in deze gekte.