Is blockchain zo betrouwbaar als de bonusjagers die het aanbevelen?

Hoelang houdt blockchain nu al niet de grote belofte in voor het omzeilen van de hegemonie van centrale autoriteiten zonder dat we een overtuigend bewijs zien van de overgang naar deze, kennelijk rechtvaardiger, want beter te controleren, techniek? Het begrip wordt wat mij betreft iets te vaak door blabla-bedrijven gebruikt als blufwoord om investeerders binnen te halen.

Ik moet toegeven dat mijn kennis van het fenomeen niet verder reikt dan wat een geïnteresseerde, niet ICT-geschoolde, buitenstaander er in de media over verneemt. Ik ontleen mijn scepsis aan het ongebreidelde enthousiasme van met name de financiële wereld. Ook in deze omgeving beschikken volgens mij maar weinigen over voldoende kennis om het systeem achter blockchain ten volle te begrijpen.

Een wervende tekst van geldjagers om mensen warm te maken voor de Blockchain Technologie stel ik mij als volgt voor: “Ben je het zat om vast te zitten in het trage en bureaucratische systeem van traditionele banken? Wordt het tijd om de controle over je financiële toekomst in eigen handen te nemen? Dan is het tijd om kennis te maken met de kracht van blockchaintechnologie! Stel je voor dat je financiële transacties direct, veilig en transparant kunnen worden uitgevoerd, zonder de beperkingen en frustraties van een tussenpersoon zoals je bank. Met blockchain is dit mogelijk! Blockchain is de toekomst van financiële transacties en het is de oplossing waar je naar op zoek bent. In tegenstelling tot traditionele banken, die vaak traag en inefficiënt zijn, biedt blockchain een gedecentraliseerd netwerk dat directe peer-to-peer transacties mogelijk maakt. Geen tussenpersonen, geen lange wachttijden, en vooral, geen verborgen kosten! Met blockchain heb je volledige controle over je financiën en kun je transacties uitvoeren op een revolutionaire manier. Maar dat is nog niet alles! Blockchain biedt ook ongekende mogelijkheden op het gebied van beleggen. Met blockchain-gebaseerde cryptocurrencies kun je deelnemen aan de spannende wereld van digitale valuta’s en profiteren van nieuwe investeringskansen. Ontsnap aan de beperkingen van traditionele beleggingen en ontdek de eindeloze mogelijkheden van de blockchain-markt. Dus waar wacht je nog op? Sluit je aan bij de blockchain-revolutie en neem controle over je financiële toekomst. Laat je frustraties met traditionele banken achter je en omarm de innovatieve wereld van blockchaintechnologie. Investeer nu en bouw mee aan een gedecentraliseerde financiële toekomst!”

Investeringsfondsen zijn al zo’n kwart eeuw overtuigt van het nut van de technologie, al was het alleen maar om het in te zetten als veelbelovend, snel renderend, bestedingsdoel voor hun cliënten. De verkooppraatjes die hiervoor gebruikt worden berusten op het alleroudste procedé van de overredingskracht. Op dezelfde manier hebben handelaren geprobeerd om spaarders voor beleggingen in tulpenbollen, geneesmiddelen of, recenter, cryptomunten warm te maken. Ze hoefden daarvoor niet over botanische, medische of financiële kennis te beschikken.

De ware bedoeling lijkt me duidelijk. Geld dat op zoek is naar investeringen moet worden binnengesluisd. Dit fenomeen is zo oud als de weg naar Kralingen. Zo’n peptalkverhaal richting potentiële klanten om in het avontuur te stappen dat blockchain heet, heeft vaak een duister kantje. Goed gecamoufleerde oplichters lijken profijt te willen trekken uit de latente interesses en frustraties van de doelgroep. Reclamemakers weten dat het gemakkelijker is om spaarders voor investeringen te verleiden wanneer ze inspelen op met name die ergernissen.

Bijna iedere klant ervaart van tijd tot tijd problemen in de relatie met zijn normale bank. Een wervende campagne die hierop aanhaakt en een alternatief lijkt te bieden, klinkt dan aantrekkelijk. Stel dat de financiële instrumenten die we kennen op een volkomen democratische manier konden worden gedigitaliseerd door blockchaintechnologie. Stel dat je kon lenen en uitlenen op een goed gecontroleerd financieel platform zonder dat er een mens aan te pas kwam. Dus niet meer schakelen met een autoritaire, in wezen oncontroleerbare, entiteit of instituut, maar interacteren met een applicatie die betrouwbaar, democratisch en onbetwist is.

Dat zou een redelijk alternatief zijn. Het probleem is alleen dat we met blockchain nog steeds niet zeker weten of het er eerlijker (dus inclusiever, meer verantwoord, enzovoort) aan toe gaat. Het is misschien een fijn idee dat iedereen wereldwijd direct dollars kan lenen op een financieel platform zonder naar een bank te hoeven gaan; de digitale ‘versimpeling’ van transacties kan inderdaad een hoop tijd besparen, al die directe techniek werkt enorm efficiënt. Maar neemt het ook onze zorgen weg? Uit het loutere feit dat er geen intermediair meer zit van vlees en bloed tussen mij en bijvoorbeeld een lening – zo iemand die mij de hand schudt en mijn kredietwaardigheid controleert – put ik nog geen hoop.

Voorlopig lijkt blockchain net zo betrouwbaar als de minst betrouwbare geldjagers die het aanprijzen.