De ‘Americano’ – ook wel ‘Long Black’ genoemd – vind ik de fijnste ‘koffievorm’, tenminste als ik een apart kannetje heet water bij m’n shotje espresso krijg. Of het dan nog wel zo mag heten weet ik niet maar wat doet de naam er toe van iets dat werkt? Ik bestel een ‘Americano’ en vraag, om elk misverstand te voorkomen, of ik het water er apart bij krijg. De barristo’s van de verschillende (koffie)bars hebben doorgaans verschillende antwoorden. Ze zeggen zoiets als:
- ‘Uiteraard’ of ‘Vanzelfsprekend’;
- ‘Ja, anders zou het niet zo heten hè?’
- ‘Nee, daar beginnen we niet aan meneer.’
- ‘Oh, apart erbij? Ja, dat kan wel, als u dat wilt.’
De variatie in antwoorden laat zien dat de overtuiging van wat een ‘Americano’ is, ook bij kenners uiteenloopt.
Antwoord 1 kan een aanpassing uit beleefdheid impliceren maar het kan ook betekenen dat mijn vraag onnodig was. Dit is de manier waarop deze bar standaard haar ‘Americano’s’ bereidt. De overbodigheid van mijn vraag wordt me echter niet ingewreven.
Antwoord 2 komt uit de mond van een rabiate betweter wiens stelligheid toevallig in mijn voordeel werkt waar het de koffie betreft. Niet wat betreft klantvriendelijkheid. Ben ik er van gediend om zo op mijn nummer gezet te worden? Is de koffie mij dat waard? Zal ik de moeite nemen om uit te leggen waarom ik mijn verlangen specificeerde of meteen maar opstappen?
Antwoord 3 is einde oefening. Weggaan en nooit meer terugkomen.
Antwoord 4 geeft aan dat men hier standaard zonder apart kannetje serveert. Men wil voor mij echter afwijken van de routine en dat voelt fijn. De speciale behandeling kost de barrista misschien wat extra moeite maar is gastronomisch verstandig. Het compenseert de astronomische koffieprijzen. Mijn vrekkigheid wordt niet geëtaleerd noch geëpateerd maar minzaam aanvaard. De ingehouden spot – ‘als die man zijn koffie oneindig wil aanlengen moet hij dat weten. Wij bedienen hem op zijn wenken’ – valt lichtelijk van de gezichten af te lezen maar wekt bij mij geen schaamte.
Ik vermoed dat dit mijn stamcafé zou kunnen worden. Zo’n plek dus waar je helemaal niets meer hoeft te bestellen. Je neemt plaats, groet en wordt begroet en het dienblaadje belandt als een goedgemikte frishbee voor je snuffert. Uiteindelijk ontdekt men ook je minder strikte kanten.
De Americano – op deze manier geserveerd – is een geweldige manier van koffiedrinken voor de krenterig ingestelde koffieleut. Hij kan de tijd die hij besteedt aan één consumptie maximaliseren zonder dat dit overdreven ten koste gaat van de smaak. Met zijn kannetje als ‘side order’ zou hij zelfs – als hij gevoelig is voor dergelijke effecten op zijn omgeving – de indruk van fijnbesnaardheid kunnen wekken (een vorm van goede smaak die de sjieke vorm is van pietluttigheid).
Wat mij echter bovenal bevalt is dat mijn eerste slokken vrij onverdund zijn en dat ik gaandeweg slappere koffie kan drinken door het restant in mijn kopje met water aan te vullen. Dit sluit uitstekend aan bij wat er in mijn brein omgaat. Mijn adhd kan eigenlijk geen cafeïne verdragen. Maar als ik snel begin met verdunnen en met doorspoelen, blijf het effect van de dosis binnen te perken. Ik zit mijn milde stuitermomenten uit en schreid als ik klaar ben als een heertje naar huis.
Afgelopen zondag belandde ik in een ‘Antwoord 4-koffiebar’ op de Noordermarkt. Aardige bediening dus, zodat ik de naam van de tent hier noem als een aanbeveling. We zaten op het kleine terras voor de pui van Pequ op nummer 42. Daar kun je heerlijk naar toeristen kijken die doorgaans in een lange rij staan te popelen om in het belendende café, genaamd Winkel43, appeltaart te bestellen. Die punt is wereldberoemd en wijkt dus nooit af in kwaliteit of uiterlijk.
Mijn Americano kwam met het gevraagde water er apart bij. In een glas! Het bleek geen warm water te zijn. Had ik hier specifiek om moeten vragen? Een apart kannetje warm water om zelf te kunnen aanlengen naar believen? Ik voelde mij opeens een soort van Niles uit de beroemde sitcom Frasier die in Café Nervosa in Seattle ‘a double decaf, non fat latte, medium foam, dusted with just the faintest whisper of cinnamon, all the black coffee’ placht te bestellen.
Ik liet het er bij zitten en genoot desondanks. Op de bon werd mijn bestelling omschreven als ‘doorloper’. Dat verklaarde een hoop.
taaljongen.nl 